‘Homo’s vinden uitgaan en cruisen belangrijker dan actie en solidariteit: ze zijn onverschillig geworden.’ Dat leek de algemene teneur op het debat over homodiscriminatie, dat COC Amsterdam op zondag 9 september organiseerde bij het Homomonument. Tania Barkhuis, directeur van COC Amsterdam, vond de matige opkomst ‘een teken aan de wand. In 2005 kwam duizend man af op onze Kiss-In actie op het Leidseplein, nadat de Amerikaan Chris Crain op Koninginnedag in mekaar was geslagen.’ Nu had zo’n honderd man zich verzameld in en rond een tent, die was opgezet bij het Homomonument.
‘Dat monument staat voor: nooit meer geweld tegen homo’s', begon Bernard Welten, hoofdcommissaris van de Amsterdamse politie: ‘Ongelijkwaardigheid is de bron van alle kwaad, als het om seksuele voorkeur, religie of etniciteit gaat. Het monument staat voor waakzaamheid. De politie is verplicht waakzaam en dienstbaar aan de rechtsstaat te zijn: u kunt mij daar altijd op aanspreken.’ Het homonetwerk van de politie Roze in het Blauw is 24 uur per dag bereikbaar om aangifte van geweld tegen homo’s te doen. Leo Wilde, commissaris diversiteit van de politie Amsterdam-Amstelland: ‘Uit onderzoek blijkt dat 96% dat niet doet en 50% het niet belangrijk genoeg vindt. Ik geneer me daarvoor.’ De politie kan alleen strafrechterlijk te vervolgen zaken registreren, zoals fysiek geweld, maar Wilde pleit ervoor altijd aangifte te doen: ook bij pesterijen en scheldpartijen. ‘De politie traint agenten over discriminatie, start een postercampagne, overlegt met Justitie over straffen en praat met gemeente, horeca en het Meldpunt Discriminatie over geweld in uitgaansgebieden. Horecazaken krijgen een discriminatiekeurmerk als ze voldoen aan transparant deurbeleid. ‘Oké-plekken’ vangen slachtoffers op: Rotterdam heeft ze al. Het kunnen bijvoorbeeld taxibedrijven zijn, die altijd hun deur openen.’
Barkhuis: ‘Ingrijpen heeft effect: de politie kon een paar daders oppakken, nadat omstanders met hun mobieltje meteen de politie belden. Twintig jaar geleden waren vrouwen, homo’s en allochtonen voortrekkers van emancipatie. Nu komen homo’s niet meer.’ Dennis Boutkan, voorzitter van COC Amsterdam: ‘De tolerantie is afgenomen. Ook wij zeggen: ga naar de politie! Vanaf juni gaven wij slachtoffers een gezicht en haalden geweld tegen homo’s uit de anonimiteit. De politie kan repressief optreden, wij preventief. Wij geven voorlichting aan middelbare scholen in Amsterdam. Daarmee maken we homo’s zichtbaar en gewoon: je hebt het maar te accepteren. Belangrijk is wel om de dialoog aan te gaan: ik sta liever voor een negatieve klas waar leerlingen na afloop positiever zijn dan klassen waar geen debat wordt aangegaan.’
Marlon Reina, homoactivist van de Antilliaanse gemeenschap bij COC Amsterdam: ‘We verwachten teveel van scholen. Veel ideeën komen van huis, eigen cultuur, machismo. We moeten ook andere bronnen aanpakken.’ Hij vindt homo’s onder de Antillianen minder zichtbaar: ‘Mensen doen mee in het grootstedelijke gay getto, maar zijn politiek minder actief. Het is schijntolerantie.’ COC Leiden startte in 2003 het project Spreek en Doorbreek. Projectleider Maarten Bergwerf: ‘Het zijn kleinschalige activiteiten, die zich als een olievlek kunnen uitspreiden. Zo was Stichting Marokkaanse Unie de buurman van COC Leiden. Toen zij verhuisden, hielpen wij met klussen. Dat pakt goed uit.’
Björn van Roozendaal, voorzitter IGLYO (Internationaal Gay Lesbian Youth Organisation): ‘In Oost-Europese landen werkt de politie niet mee. Ze weigeren bijvoorbeeld hate crime te registreren. Toch proberen we jongenen te pushen aangifte te doen.’ Een koepel van jongerenorganisaties nam unaniem een resolutie aan over homofobie: registratie moet hoog op de agenda. Van Roozendaal: ‘Deze groepen zijn weliswaar al uit de kast, maar met empowerment kunnen we jongeren aan elkaar laten zien hoe succesvol ze zijn.’ Barkhuis: ‘Misschien is dit ook zinvol in Amsterdam. De dialoog wordt nu bemoeilijkt, omdat bepaalde groepen niet uit de kast durven te komen.’ Peter van Maaren, een Amsterdamse docent, is actief in de Diamantbuurt, die een aantal jaren geleden negatief de pers haalde: ‘Daar is veel veranderd door zichtbaarheid. Ik ben er dan wel ‘de homo’, maar ik respecteer anderen, ook als ik homohaat zie. Op school zijn weinig homodocenten zichtbaar en veel heterodocenten zijn bang voor homo te worden uitgemaakt, als ze homo’s in de klas uitnodigen.’
Jan Krol, voorzitter van COC Twente/Achterhoek oppert via een online Internetverbinding: ‘Alle homo’s hebben het aan zichzelf te wijten vanwege hun lamlendigheid.’ Het roept een golf van verontwaardiging op, maar meermalen is te horen dat homo’s teveel met zichzelf bezig zijn en niet tot actie zijn te porren. Boutkan: ‘Veel heeft met de tijdgeest te maken: dat gaat met pieken en dalen. Op Internetfora lees je vaak: Jullie provoceren teveel.’ Wilde: ‘Al zou dat waar zijn, dan is dat nog geen legitimatie voor geweld.’ Toch is een veelgehoorde uitspraak: ‘Homo’s hebben alles bereikt, kunnen die zich nu niet een beetje meer gedeisd houden?’ Welten: ‘In 1979 groeide de homo-emancipatie en ontstond het idee van een homomonument. Toen vond niet iedereen homoseksualiteit ‘meer een ziekte’. Ik herhaal: niet iedereen meer. Veel mensen denken dat tot op de dag van vandaag.’ Met donderend geraas komen twee wagens van de gemeentereiniging aanrijden om het plein naast de tent schoon te maken. Niemand kan elkaar nog verstaan. Wilde loopt er resoluut op af en maant de schoonmakers om een stuk verderop hun werk te doen. Barkhuis: ‘We zien dat de politie pal achter ons staat en ingrijpt als het nodig is.’
www.politie-amsterdam-amstelland.nl ; www.cocamsterdam.nl ; www.cocleiden.nl ; www.iglyo.com
aangifte doen: Amsterdam 020-5595385; [email protected]
buiten Amsterdam: 0900-8844 of de plaatselijke politie: bij geweld tegen homo’s zoeken zij een regionale contactpersoon van het landelijke homonetwerk van de politie
Lees ook:Politie Amsterdam: ‘Geweld tegen transgenders te weinig gemeld’
Lees ook:Amsterdamse homo doet vaker aangifte
Lees ook:Politie-invallen om homofoob geweld te bestrijden
Lees ook:‘Transfoob geweld lijkt toe te nemen’
Lees ook:COC eist aanvullende maatregelen tegen geweld
Een redelijke weergave van het debat, ook al ben ik het geheel niet eens met de conclusie dat onverschilligheid troef is onder de homo’s. Publieke debatten trekken nu eenmaal altijd minder mensen. Wij hebben afgelopen maanden enorm veel reacties gekregen uit de gay community, ook van mensen die actief willen worden en die onze acties steunen.
Het is trouwens nog maar de vraag of Jan Krol ook de echte Jan Krol van het COC Twente is. We vermoeden dat het een fakebericht was. Overigens is mijn achternaam ‘Boutkan’
Beste Dennis,
Excuses; ik heb je naam verbeterd. Ik hoop niet dat uit het stuk alleen is op te maken dat overschilligheid troef is louter vanwege de matige opkomst. Reacties van mensen die actief willen worden, zijn uiteraard alleen maar toe te juichen.
Pingback: Wilders spant homo’s voor zijn karretje | Gay
Pingback: Zoenende homo’s op straat taboe | Gay