‘De tv vervlakt, is uit op sensatie en conflicten. Of wind ik me te veel op? Ik ben tegen vervlakking!’ Dat zei Margreet Dolman vorige week op tv bij Max & Loretta. Na die uitzending zonden honderden mensen een hart onder de riem naar haar Hyves-pagina. Vriend en vijand roept in koor: ‘Margreet moet terug op de buis! Margreet: kom terug.’
Margreet Dolman is al dertig jaar een begrip. Ze is volgens haar website ‘licht ontvlambaar, eeuwig twijfelend, altijd strijdbaar en idealistisch.’ Paul Haenen introduceerde haar bij radio Amsterdam. In 1980 woonde en werkte ik in Wenen. Vrienden stuurden me een tape met fragmenten uit haar programma: ik herinner me dat ik het de eerste keer beluisterde en haar hoorde vragen: ‘Buster, wat zullen we doen? Zal ik een sherry inschenken? Of zal ik u pijpen? Of gaan we het over de derde wereldbrand hebben?’ Ik wist niet wat ik hoorde, daar in dat suffige Wenen; dat dat zomaar kon in Nederland, op de radio: ik was apetrots op ‘mijn land’.
Dolman belde jarenlang aan het eind van ‘Sonja’s Goed Nieuws Show’ en gaf commentaar, tot ze zich in het openbaar liet zien (wat menigeen betreurde) en op tv verscheen. Legendarisch waren haar programma’s vanuit het Betty Asfalt Complex met haar vingercamera. De laatste jaren had ze naar eigen zeggen ‘wat afstand genomen van de buis’. Of was ze commercieel niet interessant meer, om haar plek op tv te behouden?
Dolman nam nooit een blad voor de mond, maar gruwt van deze tijd, waar iedereen zegt wat hij denkt: ‘Dominee Gremdaat zou er weer voor kunnen zorgen dat er in Nederland een wind van zuivere lucht gaat waaien’, schrijft ze op haar Hyves-pagina. In Max & Loretta zei ze: ‘Het is chaos in de Nederlandse politiek; überhaupt in onze maatschappij.’
Kort ervoor legde minister Ella Vogelaar bij Pauw & Witteman haar integratienota uit. Dolman: ‘Heel lief deed ze dat; komt die Heleen van Rooyen ertussen, zó plat: ‘Je komt helemaal niet over.’ En Jort Kelder, plat en ordinair: ‘Je mag toch helemaal geen minister zijn.’ Had IK daar maar gezeten. Pauw en Witteman lieten haar gewoon vallen. Ze deden niets tegen die slet van een Heleen van Rooyen. Ordinair! Ella Vogelaar was heel bevlogen, maar ze kon zich niet verweren; het was een totaal onverwachte aanval.’
Bij Max & Loretta belde ze Sinterklaas en vroeg wat hij vindt van ouders die niet willen dat hun kind homo is: Sint ‘kiest toch eerder voor het kind. Dat soort ouders zijn dommig. Je kunt kinderen toch ook niet verbieden te voetballen of met poppen te spelen?’ Het lijkt op flauw sintgedoe, maar het is typisch voor Dolman: ze kiest een bepaalde setting om een statement neer te zetten. Ze ageert tegen instanties, modegrillen, de waan van de dag. Ze poneert klip en klaar haar mening, maar – en daar kunnen een Kelder en een Van Rooyen nog wat van opsteken – nooit als aanval tegen, nooit ten koste van een ander.
Haar voorstelling ‘Rechtstreeks sprankelend’ gaat vanavond in Velsen in première en is onder andere in april te zien in het Betty Asfalt Complex. Daar speelt Dolman in december haar voorstelling ‘Dolman brengt warmte in de donkerste dagen’. www.bettyasfalt.nl
Lees ook:Margreet Dolman terug op tv
Lees ook:Margreet Dolman eindelijk terug op de buis
Lees ook:Jubileum Margreet Dolman in DeLaMar Theater
Lees ook:Margreet Dolman: ‘Rechtstreeks Sprankelend’ in Betty Asfalt
Lees ook:Oeuvre dvd-box voor 65-jarige Paul Haenen
Het aardige van Margrfeet Dolman is inderdaad dat ze begon als een min of meer anonieme stem op radio STAD Amsterdam, een half uurtje elkar vroege vrijdagavond, zonder dat ze haar geheim prijs gaf. Het programma heette ‘Alleen in Amsterdam’, en speelde zich af op een halve woning ergens in Oud West.
Juist haar onzichtbaar zijn maakte was een spannend geheim, voorwerp van verering onder een kleine groep samenzweerders – maar het waren geen ingewijden. We wisten eerst helemaal niet dat de stem van Margreet van dezelfde persoon was als van buurman Buster en dokter Valentijn. En ook niet dat Margreet een man was! Gremdaet kwam in het begin niet voor.
Toen ze Sonja begon te bellen was voor ons jonge nichten in de Grote Stad de lol er eigenlijk wel weer vanaf. Iets eigens lag nu gewoon op straat.
Een gevoel van weemoed overvalt me.
Ja: wat was dat een leuke, stoute en spannende tijd. Margreet Dolman werd synoniem voor een compleet tijdsbeeld. Eind jaren zeventig: het homoleven groeide en bloeide. En Riemer, inderdaad: wat was ze van óns!
Ik ben natuurlijk enorm fan van Margreet. Mijn eerste publicatie was in het blad Mens en Gevoelens. Wat mij betreft krijgt Dolman een eigen omroep.
Vanaf 5 oktober maakt Paul Haenen weer een wekelijks programma, ‘Margreet Dolman zoekt schoonheid’. Een cultureel en humoristisch programma, met aandacht voor kunst & cultuur en mens & maatschappij.
‘Margreet Dolman zoekt schoonheid’ is elke zondagavond om 20:30 te zien op Cultura (via digitale televisie of internet: http://www.cultura.nl).
Oude afleveringen zijn on-demand beschikbaar! (Aflevering 5 oktober: http://player.omroep.nl/?aflID=8173989)
Meer info: http://cultura.nps.nl/page/tv-gids/164552
Pingback: Margreet Dolman: ‘Rechtstreeks Sprankelend’ in Betty Asfalt | Gay