Dat we tijdens ons koloniale verleden behoorlijk huisgehouden hebben, is algemeen bekend, maar de jacht op homo’s eind jaren ’30 in Indië is een vergeten stukje geschiedenis. Dat staat beschreven in ‘De geschiedenis van de politie in Nederlands Indië, uit zorg en angst’ van historicus Marieke Bloembergen. Tijdens het ‘zedelijkheidsoffensief’ werden 223 ‘abnormalen en ziekelijken’ opgepakt. De meesten waren Europeanen uit de hogere lagen van de Indische samenleving, zoals bestuurders, leraren, planters en politiemensen. De meesten werden berecht en veroordeeld. De affaire begon toen in 1936 de gouverneur-generaal door de Christelijke Staatspartij werd aangespoord iets te doen aan de ‘toenemende zonde der homoseksualiteit’.
Het leek alsof een compleet homonetwerk de samenleving dreigde te te ondermijnen, in een tijd waar de koloniale macht tanende was. Bloembergen: ‘Kennelijk was er behoefte aan een morele schoonmaak. Achteraf gezien kan het worden gezien als een uit de hand gelopen poging van de koloniale autoriteiten om sterk en deugdzaam over te komen.’ Eerder was in Nederland al sprake van een zedenschandaal waarbij een topambtenaar was betrokken: de affaire Ries leidde tot felle Kamerdebatten en de kranten stonden er bol van. De eigenlijke arrestatiegolf begon in 1938, nadat de politie in Batavia een tip ontving: een bekende homoseksueel zou op een hotelkamer jongens ontvangen. Na een inval vond de politie de uitgebreide correspondentie van de man met vrienden in Nederland en Indië. Homoseksualiteit was niet strafbaar in Indië, maar homoseksuele handelingen wel. Veel briefschrijvers werden daarna gearresteerd. Zeker drie mensen plegen zelfmoord. Veel levens werden geruïneerd en carrières geknakt, tenzij ze zich ‘lieten behandelen om den juisten weg op sexueel gebied te vinden’. Voor academici is het overigens niks nieuws: in 1982 schreef Gosse Kerkhof er zijn doctoraalscriptie over.
Lees ook:Politie-invallen om homofoob geweld te bestrijden
Lees ook:Homocolleges door Rob Tielman
Lees ook:Ex Little Brittain komiek pleegt zelfmoord
Lees ook:Egypte ketent homo’s 23 uur per dag vast
Lees ook:Gay Pride Litouwen loopt uit op rellen