Wat Amsterdam tot nu toe niet lukte, ook niet toen het zich met recht Gay Capital of Europe noemde, heeft Berlijn al 25 jaar: het Schwules Museum (homomuseum). In 1984 organiseerden drie studenten een homotentoonstelling in het Berlin Museum (tegenwoordig het Jüdisches Museum Berlin): ‘Eldorado – Geschichte, Alltag und Kultuur homoseksueller Frauen und Männer in Berin 1850-1950’. Helaas konden de dames en de heren het niet eens worden over een gezamenlijke expositie en werd het museum opgedeeld in een homo –en een lesbovleugel. Hoe dan ook: de expositie was een succes, de studenten wilden méér en op 6 december 1985 opende aan de Meringdamm in Kreuzberg het Schwules Museum, zo’n beetje als sluitstuk van de feestelijkheden ter ere van Berlin 750 Jahre.
In 2008 vond er het ‘L-project’ plaats: de eerste tentoonstelling van en voor Berlijnse lesbo’s. Sindsdien is de vraag of het museum moet worden omgedoopt in ‘Queer Museum’, alhoewel de naam ‘Schwules Museum’ intussen internationaal bekend is. ‘En ‘schwul’ is ook een geuzennaam, een naam die verwijst naar politieke emancipatiegeschiedenis’, aldus Birgid Bosold, die in 2005 als eerste vrouw in het bestuur kwam en het L-project voor haar rekening nam. Sinds 2004 herbergt het museum een vaste expositie: ‘Dat was een enorme stap vooruit’, aldus de manager Karl-Heinz Steinle, ‘Sindsdien groeit het aantal bezoekers en moeten we in de toekomst wellicht zelfs verhuizen.’
Dit jaar kreeg het museum voor het eerst subsidie van de stad Berlijn. Steinle: ‘Tot nu toe wisten we de broek op te houden met giften en lidmaatschapsgeld.’ Zonder de enthousiaste inzet van dertig vrijwilligers had het museum nooit haar zilveren jubileum gehaald. Volgend jaar wordt gevierd met bijzondere tentoonstellingen, workshops en feesten. Het museum wil niet alleen een Heimatmuseum zijn, maar ook roze thema’s behandelen die over de stadsgrenzen heen reiken. Zo belooft een tentoonstelling over vrouwen en voetbal hoogtepunt van het jubileumjaar te worden: actueel vanwege het komende WK vrouwenvoetbal. Op 6 december ging het jubileumjaar van start met een hommage aan Jean Genet, die honderd jaar geleden werd geboren en met zijn homoliteratuur voor veel opschudding zorgde.
Lees ook:Expositie ‘L-project’ over 40 jaar lesbo’s in Berlijn
Lees ook:A’dam Man & Mode in Amsterdams Historisch Museum
Lees ook:Museum Het Dolhuys verkent grenzen tussen man en vrouw
Lees ook:Waar blijft het homomuseum van Amsterdam?
Lees ook:Queerussia: the hidden (p)art in Centraal Museum Utrecht
We kunnen niet eens een homokroegstraat, zoals de Reguliersdwarsstraat normaal beheren, laat staan een museum. Die Duitsers hebben het veel beter voor mekaar dan wij. En maar op de borst slaan, gut wat zijn we toch goed. Laten we eens over de schouder kijken want het gaat elders zoals in Berlijn, maar ook Praag en barcelona, veel en veel beter.